แผนแม่บท พ.ศ. 2566–2570

แผนแม่บท
การจัดการความรู้ KM

การรถไฟแห่งประเทศไทย ขับเคลื่อนองค์กรสู่ความเป็นเลิศด้วยการจัดการความรู้
เพื่อเป็นผู้ให้บริการแพลตฟอร์มการเชื่อมต่อและการขนส่งที่ตอบสนองความต้องการผู้มีส่วนได้เสีย

วิสัยทัศน์การจัดการความรู้ของการรถไฟฯ (SRT KM Vision)

“รฟท.ใช้การจัดการความรู้เป็นกลไกที่สำคัญในการขับเคลื่อนองค์กรให้เป็นผู้ให้บริการแฟลตฟอร์มการเชื่อมต่อ
และการขนส่งที่มุ่งตอบสนองความต้องการของผู้มีส่วนได้เสีย”

พันธกิจการจัดการความรู้ของการรถไฟฯ (SRT KM Mission)

1)ทบทวนและบูรณาการเชื่อมโยงการจัดการความรู้ให้สอดคล้องกับทิศทางแผนวิสาหกิจแผนแม่บทต่างๆและข้อมูลสารสนเทศด้านสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกที่เกี่ยวข้องครอบคลุมทุกมิติอย่างต่อเนื่อง

2)จัดหาจัดสรรและบริหารจัดการทรัพยากรที่สนับสนุนการจัดการความรู้ขององค์กรซึ่งมีอยู่อย่างจำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

3)ยกระดับมาตรฐานประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการจัดการความรู้ขององค์กรด้วยการนำเทคโนโลยีสารสนเทศเข้ามาบูรณาการ ประยุกต์ใช้ในทุกมิติบนฐานของข้อมูลสารสนเทศอย่างต่อเนื่อง

4)จัดทำระบบฐานองค์ความรู้ขององค์กรที่มีความเป็นเอกภาพประสิทธิภาพประสิทธิผลและเหมาะสมต่อการใช้งานและการเข้าถึงของบุคลากรที่ครอบคลุมบุคลากรทุกกลุ่มซึ่งมีความหลากหลาย

5)เสริมสร้างขีดความสามารถของบุคลากรการรถไฟฯด้านการจัดการความรู้และบูรณาการของการจัดการความรู้เป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์กระบวนการทำงานหและงานประจำของบุคลากรทุกระดับ

6)ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการจัดทำและจัดการองค์ความรู้ที่สำคัญขององค์กรในทุกมิติ ผ่านการมีส่วนร่วมของบุคลากรและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่สำคัญแล้วต่อยอดไปสู่การพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการทำงานและคิดค้นนวัตกรรมที่สามารถสร้างมูลค่าเพิ่ม ผลิตภาพให้แก่องค์กรได้อย่างเป็นรูปธรรม

นโยบายการจัดการความรู้ของการรถไฟฯ (SRT KM Policy)

คณะกรรมการรถไฟแห่งประเทศไทย ให้ความเห็นชอบและกำหนดนโยบายการจัดการความรู้ โดยมีรายละเอียดดังนี้

1

ส่งเสริมความรู้ความเข้าใจและปรับเปลี่ยนทัศนคติของบุคลากรการรถไฟฯ ให้เกิดความตระหนักถึงความสำคัญ ประโยชน์ ทิศทาง เป้าหมาย และแนวทางการจัดการความรู้ รวมถึงบูรณาการของ การจัดการความรู้ให้เป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์ กระบวนการทำงาน และงานประจำของบุคลากรทุกระดับ

2

ส่งเสริมและสนับสนุนให้ทุกหน่วยงานมีการดำเนินงานด้านการจัดการความรู้ โดยการระบุ การรวบรวมหรือการสร้าง การจัดเก็บ การเรียนรู้และแบ่งปัน รวมถึงการนำไปใช้งาน เพื่อนำไปสู่การถ่ายทอดและ เก็บรักษาความรู้จากรุ่นสู่รุ่นในการเพิ่มขีดความสามารถขององค์กร พร้อมกับสร้างการมีส่วนร่วมของบุคลากรการรถไฟฯ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่สำคัญอันจะก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ในการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรผ่านความร่วมมือและแลกเปลี่ยนวิธีปฏิบัติที่ดี ร่วมกันระหว่างหน่วยงาน ข้ามสายงาน และหน่วยงานภายนอกอย่างสม่ำเสมอ

3

สร้างวัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ โดยมุ่งหวังให้บุคลากรการรถไฟฯ มีการพัฒนาความรู้ ทักษะ และ มีทัศนคติที่ดีในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมมือกันในการทำงาน รวมถึงให้กล้าคิด กล้าทำ และสร้างสรรค์สิ่งใหม่อย่างต่อเนื่อง เพื่อก่อให้เกิดการประยุกต์ ปรับปรุง และพัฒนาการทำงานในสายงานให้มีประสิทธิภาพ รวมถึงต่อยอดให้เกิดนวัตกรรมที่จะสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรในอนาคตอย่างยั่งยืน

4

ขับเคลื่อนให้มีการนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้และต่อยอดไปสู่การบริหารจัดการความเสี่ยงองค์กรรวมถึงการพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการทำงานและสร้างนวัตกรรมที่สามารถใช้งานได้จริง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลของผลิตภัณฑ์ บริการ และกระบวนการทำงาน ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย เพื่อให้บุคลากรการรถไฟฯ เข้าถึงความรู้ได้โดยง่ายและสะดวกรวดเร็ว

5

ผู้บริหารทุกระดับต้องเป็นแบบอย่างที่ดีในการมีส่วนร่วมและส่งเสริมให้เกิดการจัดการความรู้ โดยสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เอื้อต่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และความร่วมมือของบุคลากร รวมทั้งกระตุ้นบุคลากรการรถไฟฯ ให้กล้าคิด กล้าทำ และสร้างสิ่งใหม่อย่างต่อเนื่อง

ความท้าทายเชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Challenge: SC)และ
ความได้เปรียบเชิงยุทธศาสตร์(Strategic Advantage: SA)

ภายใต้แผนแม่บทการจัดการความรู้ของการรถไฟฯ พ.ศ.2566 - 2570

ความท้าทายเชิงยุทธศาสตร์ (SC)

    KMSC1
  • การส่งเสริมปัจจัยสนับสนุนที่สำคัญต่อการจัดการความรู้ขององค์กรให้เกิดความต่อเนื่องและบรรลุผลสำเร็จ ผ่านการจัดสรรทรัพยากรที่เหมาะสมและออกแบบกลไกแนวทางในการบริหารจัดการทรัพยากรต่าง ๆ ที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
  • KMSC2
  • การกำหนดบทบาทของผู้บริหารทุกระดับในด้านการมีส่วนร่วมขับเคลื่อนการจัดการความรู้ที่ครอบคลุมทุกมิติ
  • KMSC3
  • การกำหนดแนวทางรองรับการเกิดสถานการณ์วิกฤติ และ กลไกที่กำกับการขับเคลื่อน พัฒนาการจัดการความรู้ให้สามารถบรรลุประสิทธิภาพและประสิทธิผล รวมถึงเติบโตอย่างต่อเนื่อง
  • KMSC4
  • การสร้างความตระหนักถึงความสำคัญและแรงจูงใจในการมีส่วนร่วมของ การจัดทำองค์ความรู้ที่ครอบคลุมกระบวนการหลักและสนับสนุนที่สำคัญ แล้วนำไปใช้ประโยชน์จนก่อเกิดเป็นนวัตกรรมที่สร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่องค์กรอย่างเป็นรูปธรรรมของบุคลากรในทุกระดับทั่วทั้งองค์กร
  • KMSC5
  • การยกระดับผลิตภาพขีดความสามารถศักยภาพในการจัดการความรู้ของบุคลากรทีมงานจัดการความรู้ที่มีอยู่อย่างจำกัดซึ่งครอบคลุมบทบาทต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง

ความได้เปรียบเชิงยุทธศาสตร์ (SA)

    KMSA1
  • การกำหนดทิศทางนโยบายยุทธศาสตร์การจัดการความรู้ขององค์กรให้สอดคล้องกับทิศทาง การดำเนินงานขององค์กรหน่วยงานกำกับประเทศในด้านต่าง ๆ และตอบสนองต่อผลการดำเนินงานกับสภาพแวดล้อมภายในภายนอกขององค์กรอย่างต่อเนื่อง
  • KMSA2
  • การบูรณาการเชื่อมโยงการจัดการความรู้กับการปลูกฝังค่านิยมองค์กรจนเกิดเป็นวัฒนธรรมองค์กร จะส่งเสริมให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และ ต่อยอดองค์ความรู้สู่การยกระดับ ผลการปฏิบัติงานสร้างนวัตกรรมของบุคลากร
  • KMSA3
  • การยกระดับประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการจัดการความรู้ที่เป็นระบบให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง
  • KMSA4
  • การรักษา Tacit Knowledge ของผู้เชี่ยวชาญผ่านกระบวนการจัดการความรู้ที่เป็นระบบ

วัตถุประสงค์เชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Objective: SO)

ภายใต้แผนแม่บทการจัดการความรู้ของการรถไฟฯ พ.ศ.2566 - 2570

KMSO1

เพื่อยกระดับประสิทธิภาพและประสิทธิผลของระบบการบริหารจัดการความรู้ขององค์กรบนฐานของข้อมูลสารสนเทศภายใต้การจัดสรรและบริหารจัดการทรัพยากรได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

KMSO2

เพื่อจัดทำและรักษาองค์ความรู้ที่ครอบคลุมธุรกิจและกระบวนการที่สำคัญขององค์กรผ่านการมีส่วนร่วมของบุคลากรทุกระดับทั่วทั้งองค์กร

KMSO3

เพื่อสนับสนุนให้บุคลากรทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงและใช้งานระบบการจัดการความรู้และแหล่งฐานความรู้ที่เป็นระบบมีความเป็นเอกภาพช่องทางการเข้าถึงที่หลากหลายมีประสิทธิภาพและปลอดภัย

KMSO4

เพื่อสร้างความต่อเนื่องในการพัฒนาการจัดการความรู้ขององค์กรอย่างต่อเนื่องเพื่อตอบสนองต่อสภาพแวดล้อมที่เป็นพลวัตได้อย่างยั่งยืน

KMSO5

เพื่อบูรณาการเชื่อมโยงการจัดการความรู้กับระบบงานทั่วทั้งองค์กรและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่สำคัญเพื่อนำไปสู่การจัดการความรู้และพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้สู่การสร้างมูลค่าเพิ่มนวัตกรรมที่สอดคล้องกับทิศทางธุรกิจทั้งปัจจุบันและอนาคต

ยุทธศาสตร์และกลยุทธ์ภายใต้แผนแม่บท
การจัดการความรู้ของการรถไฟฯ พ.ศ.2566 - 2570

  1. ยุทธศาสตร์ที่ 1

    การวางรากฐานการจัดการความรู้ให้มีความแข็งแกร่ง

    3 กลยุทธ์
    • 1.1

      พัฒนาและปรับปรุงประสิทธิภาพและประสิทธิผลของกระบวนการจัดการความรู้ขององค์กรอย่างต่อเนื่อง

    • 1.2

      ยกระดับโครงสร้างพื้นฐานและเทคโนโลยีสารสนเทศที่ส่งเสริมการจัดการความรู้ขององค์กรได้อย่างยืดหยุ่นและมีประสิทธิภาพ

    • 1.3

      ยกระดับทีมงานการจัดการความรู้มีออาชีพในการขับเคลื่อนการจัดการความรู้

  2. ยุทธศาสตร์ที่ 2

    การเสริมสร้างบรรยากาศและวัฒนธรรมการเรียนรู้อย่างยั่งยืน

    2 กลยุทธ์
    • 2.1

      สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีส่วนร่วมของบุคลากรและมุ่งสู่องค์กรแห่งการเรียนรู้
      (Learning Organization)

    • 2.2

      การจัดทำและรักษาองค์ความรู้ที่สำคัญครอบคลุมการดำเนินงานและกระบวนการที่สำคัญของบุคลากรและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่สำคัญขององค์กร

  3. ยุทธศาสตร์ที่ 3

    กระบวนการจัดการความรู้ที่เป็นระบบ สู่การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กร

    2 กลยุทธ์
    • 3.1

      บูรณาการเชื่อมโยงระบบการจัดการความรู้กับทิศทางการดำเนินงานและสภาพแวดล้อมที่สำคัญขององค์กรอย่างต่อเนื่อง

    • 3.2

      ส่งเสริมการนำองค์ความรู้ไปต่อยอดสู่การปรับปรุงกระบวนการทำงานพัฒนาผลการปฏิบัติงานและคิดค้นนวัตกรรม เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มที่เป็น รูปธรรมให้แก่องค์กร

ตัวชี้วัดความสำเร็จตัวชี้วัดภายใต้แผนแม่บท
การจัดการนวัตกรรมและความรู้ พ.ศ. 2566-2570

10%

1. คะแนนผลการประเมินคุณภาพด้านการจัดการความรู้ ตามเกณฑ์ SE-AM เพิ่มสูงขึ้นร้อยละ 10% อย่างต่อเนื่องทุกปี

100%

2. ร้อยละความสำเร็จของการบรรลุเป้าหมายของแผนงานด้านการจัดการความรู้ตามแผนงาน 100% ของทุกปี

100%

3. ร้อยละของบุคลากรเป้าหมายที่ได้รับการพัฒนาแล้วเสร็จตามแผนงาน 100% ในทุกปี

10%

4. ร้อยละขององค์ความรู้ที่มีทั้งคุณภาพและปริมาณที่ครอบคลุมกระบวนการหรือธุรกิจหลักที่สำคัญขององค์กรเพิ่มสูงร้อยละ 10%อย่างต่อเนื่องทุกปี

20

5.จำนวนองค์ความรู้ที่นำไปต่อยอดเป็นนวัตกรรมและเกิดผลลัพธ์อย่างเป็นรูปธรรมภายในปี 2570 ไม่น้อยกว่า 20 องค์ความรู้

10%

6. มูลค่าเพิ่มจากการนำองค์ความรู้ไปใช้ในการต่อยอดให้กับองค์กร คิดเป็นรายได้ที่เพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 10% ภายในปี 2570
(เทียบจากปี 2565)


10%

7. มูลค่าเพิ่มจากการนำองค์ความรู้ไปใช้ในการต่อยอดให้กับองค์กร คิดเป็นรายได้ที่เพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 10% ภายในปี 2570 (เทียบจากปี 2565)

10%

7. มูลค่าเพิ่มจากการนำองค์ความรู้ไปใช้ในการต่อยอดให้กับองค์กร คิดเป็นรายจ่ายที่ลดลงไม่น้อยกว่า 10% ภายในปี 2570 (เทียบจากปี 2565)

100%

ร้อยละความสำเร็จของการบรรลุเป้าหมายของแผนงานด้านการจัดการความรู้ตามแผนงาน

100%

ร้อยละของบุคลากรเป้าหมายที่ได้รับการพัฒนาแล้วเสร็จตามแผนงาน

+10%

ร้อยละขององค์ความรู้ที่มีทั้งคุณภาพและปริมาณที่ครอบคลุมกระบวนการหรือธุรกิจหลักที่สำคัญ

≥20

จำนวนองค์ความรู้ที่นำไปต่อยอดเป็นนวัตกรรมและเกิดผลลัพธ์อย่างเป็นรูปธรรมภายในปี 2570

+10%

มูลค่าเพิ่มจากการนำองค์ความรู้ไปใช้ในการต่อยอดให้กับองค์กร คิดเป็นรายได้ที่เพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 10%

-10%

มูลค่าเพิ่มจากการนำองค์ความรู้ไปใช้ในการต่อยอดให้กับองค์กร คิดเป็นรายจ่ายที่ลดลงไม่น้อยกว่า 10%